نقش پرداخت الکترونیکی در تحقق نظام اداری الکترونیک

آفیس داک 28 صفحه

چکیده :

توسعه سیستم های الکترونیکی در سده اخیر و ورود اینترنت به عرصه کسب و کار موجب تغییر اساسی در نحوه تبادلات فرهنگی ، اقتصادی و اجتماعی جوامع شده است . ورود سخت افزارها در ابتدای توسعه سیستم ها تا حدود زیادی باعث تسریع و تسهیل کارها گردید و بدنبال آن با توسعه نرم افزارها به میزان قابل ملاحظه ای فرایند های دستی و زمان بر ماشینی و تسهیل شدند ، ورود اینترنت به این عرصه باعث تحول چشمگیر در ارتقاء این فرایند ها شد . تسهیل فرایند های دست و پا گیر و پیچیده اداری به کمک اینترنت و قابلیت های فراوان آن نظام اداری سنتی را به نظام اداری الکترونیک تبدیل نموده است . این نظام اداری جدید اداری الزامات فراوان و مزایای بی شماری است که سرعت و دقت و نگهداری و بایگانی حجم انبوهی از اطلاعات منظم و مرتب جزئی از این مزایا ست اما بخش تاثیر گذار این مجموعه قابلیت پرداخت الکترونیکی است . در این مرحله نیز بدون مراجعه به بانک و استفاده از نقدینگی و با سرعت و دقت و بدون اتلاف وقت پرداخت صورت می گیرد .
در این مقاله سعی می شود شناخت بیشتری انواع روشهای پرداخت الکترونیکی پیدا کنیم و سپس وضعیت موجود این روشها و تاریخچه آن در ایران شناسائی شده و تاثیر آنها در نظام اداری الکترونیکی تشریح شود و با بیان یک Case Study وضعیت نابسامان پرداخت های الکترونیکی در ایران بیشتر مورد مداقه قرار گرفته و راهکارهای توسعه آن اعلام شود .

-پرداخت الکترونیکی چیست ؟

پرداخت الکترونیکی به معنی پرداخت از سوی یک شخص به شخص دیگر ، یا سازمان و موسسه دیگر از طریق شبکه کامپیوتری و بدون مواجهه مستقیم است . در کلیه روشهای پرداخت الکترونیکی چهار گروه دخالت دارند که عبارتند از :
الف – بانک یا موسسه گشایش گر : بانک یا موسسه بانکی است که بستر پرداخت الکترونیکی را به منظور انجام خرید ایجاد می کند . به عبارت دیگر حساب های پرداخت الکترونیکی توسط این موسسات گشوده می شود . [1]
ب – مشتری یا پرداخت کننده : خریدارانی هستند که پرداخت الکترونیکی را طی مبادله کالا یا خدمات انجام می دهند .
ج – بازرگان یا دریافت کننده : افرادی هستند که مبالغ پرداخت های الکترونیکی را طی معامله کالا و خدمات دریافت می کنند .
د – قانونگذار : ادارات دولتی که طی یک فرایند مقررات خاص فرایند پرداخت الکترونیکی را کنترل می کنند . پرداخت الکترونیکی می تواند بصورت مستقیم یا غیر مستقیم انجام شود . در روش مستقیم خریدار و فروشنده بطور مستقیم با هم ارتباط دارند و در روش غیر مستقیم پرداخت از طریق حساب های بانکی و با واسطه بانک صورت کی پذیرد و این روش نیز به دو صورت قابل انجام است . یکی آنکه خریدار قبلاً مبلغی را به عنوان پیش پرداخت در حساب خود واریزی می نماید تا هنگام خرید از آن کسر گردد مثل بسیاری از حساب های حقوقی کارمندان و اشخاص که قبلاً مبالغی به حساب آنها واریز می شود .
حالت دوم به صورت اعتباری است که بانک پرداخت ها را بموقع خرید انجام می دهد بدون آنکه خریدار مبلغی از پیش در حساب بانکی خود واریز نماید ، در این روش بانک صورتحساب را برای مشتری خود ارسال می دارد .